YKS sınavından hemen önceki gün ve haftada neler yapmalı neler yapmamalıyız?

Üniversiteye giriş yolculuğunuzun bu kritik aşamasında, son düzlükte ve sınav anında neler yapıp nelerden kaçınmanız gerektiğini bilmek, performansınızı doğrudan etkileyebilir. Bu süreci üç ana başlıkta ele alalım:

A - Sınava bir gün kala yapılması gerekenler

B - Sınav anı yapılması gerekenler

C - TYT -AYT arası yapılması gerekenler

A - Sınava Bir Gün Kala: Son Hazırlıklar ve Zihinsel Rahatlama

Sınavdan önceki son gün, yeni bir şey öğrenmekten ziyade mevcut durumunuzu korumaya ve zihinsel olarak rahatlamaya odaklanmanız gereken bir zamandır.

1. Rutinlerinizi Korumaya Özen Gösterin: Her zamanki uyku saatinizde yatıp kalkın, yemek düzeninizi değiştirmeyin. Vücudunuzun ve zihninizin alıştığı düzeni bozmak, sınav günü beklenmedik sürprizlere (uykusuzluk, sindirim sorunları vb.) yol açabilir.

2. Pozitif Enerji Alın: Sevdiklerinizle Vakit Geçirin: Ailenizle, sizi destekleyen arkadaşlarınızla (sınav stresi konuşmadan) kısa ve keyifli sohbetler yapın. Bu, moralinizi yükseltecek ve yalnız olmadığınızı hissettirecektir.

3. Hafif ve Keyif Verici Aktiviteler Yapın: Kısa bir yürüyüş, sevdiğiniz sakin bir müzik dinlemek, hafif bir komedi filmi izlemek gibi sizi rahatlatacak aktivitelerle zihninizi dinlendirin. Aşırı yorucu veya heyecan verici aktivitelerden kaçının.

4. Perspektif Kazanın: Geçmiş Başarılarınızı Hatırlayın: Bu sınavın hayatınızdaki ne ilk ne de son önemli dönemeç olduğunu hatırlayın. Tıpkı ilkokula başlarken hissettiğiniz heyecan ve belirsizlik gibi, bu da bir geçiş süreci. Daha önce de zorlukların üstesinden geldiniz, bunu da başarabilirsiniz.

5. Sıradan Bir Gün Gibi Davranın, Baskıyı Azaltın: Sabah kahvaltısında da alıştığınız düzeni bozmayın. Sindirim sisteminizi rahatlatmak için tuvalet ihtiyacınızı giderin. Bu günü olağanüstü bir olay gibi görmeyin ve kendinize gereksiz baskı uygulamayın.

6. Erken Yatın, Vücudunuz Dinlensin: Sınavdan bir gece önce ideal uyku sürenizi almayı hedefleyerek erken yatmaya çalışın. Heyecandan hemen uyuyamasanız bile, yatakta uzanmak ve gözlerinizi dinlendirmek vücudunuzun toparlanmasına yardımcı olacaktır.

7. Rahatlatıcı Kokulardan Faydalanın (İsteğe Bağlı): Eğer sizi rahatlatıyorsa, yastığınıza bir damla lavanta yağı damlatabilirsiniz. Lavantanın sakinleştirici etkisi uykuya geçişinizi kolaylaştırabilir.

8. Kesin Beklentilerden Kaçının, Esnek Olun: Sınavın zorluk seviyesi veya kendi performansınız hakkında kesin beklentiler oluşturmaktan kaçının. Her türlü senaryoya (beklenenden kolay veya zor sorulara) hazırlıklı olmak, adaptasyon yeteneğinizi artırır ve sürprizler karşısında sakin kalmanızı sağlar.

B - Sınav Anı: Odaklanma ve Stratejik Yaklaşım

Sınav başladığı andan itibaren tüm kontrol sizde. Sakinliğinizi korumak ve bildiklerinizi en iyi şekilde kağıda dökmek için şunlara dikkat edin:

1. İç Sesinizi Yönetin, Pozitif Telkinlerde Bulunun: Zihninizden geçen olumsuz düşünceleri fark edin ve bunları bilinçli olarak olumluya çevirin. "Bu bir sıralama sınavı ve ben elimden gelenin en iyisini yapacağım, pes etmeyeceğim" gibi telkinlerde bulunun. Yılmazlık, yani zorluklar karşısında direnç gösterme gücünüzü hatırlayın.

2. Zihninizi Serbest Bırakın, Akışa Güvenin: Aşırı analizden kaçınarak ve sadece o anki soruya odaklanarak zihninizin daha rahat çalışmasını sağlayın. Hazırlık sürecinize güvenin.

3. Sınavı Bir Beceri Uygulaması Olarak Görün: Sınavlar, tıpkı defalarca pratik ettiğiniz ayakkabı bağlamak gibi, öğrendiklerinizi ve geliştirdiğiniz becerileri uygulama anıdır. Pratiğinize güvenin.

4. Alışkanlıklarınızı Sürdürün, Risk Almayın: Denemelerde oluşturduğunuz soru çözme sıranızı (örneğin, TYT'ye Türkçe'den başlamak gibi) sınav anında değiştirmeyin. Alışık olduğunuz düzen, size güven ve hız kazandırır. Sınav sabahı büyük strateji değişiklikleri yapmak risklidir.

5. Küçük Yudumlarla Su İçin: Sınav sırasında yanınızda bulunduracağınız suyu küçük yudumlarla içmek, hem susuzluğunuzu giderir hem de dikkatinizi toplamanıza yardımcı olabilir.

6. Rahatlatıcı Kokular (İsteğe Bağlı ve Dikkatli): Eğer sizi rahatlatıyorsa, bir önceki gece yastığınıza damlattığınız lavanta kokusunu hatırlatan küçük bir nesne (mendil vb.) yanınızda olabilir veya sınav sabahı bileğinize çok az sürebilirsiniz. Ancak dikkat dağıtıcı olmamasına ve sınav kurallarını ihlal etmemesine özen gösterin.

7. Çevrenizden Soyutlanın, Kendinize Odaklanın: Sınav salonundaki diğer adayların hareketleri, sesleri veya ne kadar hızlı oldukları gibi dış etkenlere odaklanmayın. Unutmayın, bu sizin sınavınız ve sizin performansınız önemli. Çoğuyla bir daha karşılaşmayacaksınız, bu yüzden enerjinizi kendinize saklayın.

8. Kritik Noktalara Ekstra Dikkat: Sınavın başındaki ilk sorularda ve sonuna doğru son sorularda heyecan veya yorgunluk nedeniyle dikkat hataları yapma olasılığı artabilir. Bu bölümlerde ekstra dikkatli ve kontrollü olun.

9. Niceliğe Değil Niteliğe Odaklanın: Amacınız doğru cevap sayısını artırmak olmalı, sadece işaretlenmiş soru sayısını değil. Emin olmadığınız soruları 'işaretlemiş olmak için' işaretlemek yerine, doğruluğundan emin olduğunuz cevaplara odaklanın. Sınav sırasında kaç soru işaretlediğinizi saymak zaman kaybıdır ve baskı yaratır.

10. Sınavı Etiketlemeyin, Yolculuğun Keyfini Çıkarın: Sınavı 'çok zor' veya 'çok kolay' gibi genel etiketlerle yaftalamaktan kaçının. Her sınavda olduğu gibi, bazı sorular daha kolay (iniş), bazıları ise daha zorlayıcı (yokuş) olacaktır. Bu bir yolculuk; önemli olan her soruya gereken özeni göstererek ilerlemektir.

11. Sorulara Takılıp Kalmayın, Zamanı İyi Yönetin: Bir soru üzerinde gereğinden fazla zaman harcamak, diğer yapabileceğiniz sorulara ayıracağınız süreyi çalar. Zorlandığınız bir soruyla karşılaştığınızda, işaretleyip geçin ve zamanınız kalırsa geri dönün. 'Yapabilirim' inadı, zaman yönetimi açısından size pahalıya mal olabilir.

12. Boş Bırakmanın Değerini Bilin: Unutmayın, YKS'de yanlış cevaplar doğru cevaplarınızdan puan götürür (genellikle 4 yanlış 1 doğruyu). Bu nedenle, hiçbir fikrinizin olmadığı veya tamamen emin olmadığınız sorularda boş bırakmak, yanlış cevap vermekten genellikle daha avantajlıdır.

C - TYT ve AYT Arası: Enerjiyi Korumak ve AYT'ye Odaklanmak

TYT bittikten sonraki kısa ara, AYT performansınız için hayati önem taşır. Bu süreyi doğru yönetmek gerekir:

1. TYT Değerlendirmesinden Kaçının, Zihninizi Koruyun: TYT biter bitmez telefonunuzu kapatın veya sosyal medyadan uzak durun. Sınav sorularını arkadaşlarınızla veya öğretmenlerinizle kesinlikle tartışmayın. AYT henüz bitmedi ve TYT'deki olası hatalarınızı öğrenmek motivasyonunuzu düşürebilir. Unutmayın, Türkiye birincileri bile TYT'yi fulleyemeyebiliyor; önemli olan AYT'ye odaklanmak.

2. AYT'nin Ağırlığını Hatırlayın, Konsantrasyonunuzu AYT'ye Yöneltin: YKS puanınızın önemli bir kısmı (yaklaşık %60'ı) AYT'den gelir. AYT'deki soruların ağırlığı daha yüksektir, bu nedenle her bir doğru cevabın veya kaçırılan sorunun etkisi TYT'ye göre daha fazladır. Tüm enerjinizi ve konsantrasyonunuzu AYT'ye yönlendirin. TYT'yi zihninizden tamamen silin.

3. Çok Hafif Tekrarlar (İhtiyaç Halinde ve Dikkatlice): Bu arada zihninizi dinlendirmek esastır. Eğer ihtiyaç duyuyorsanız, AYT için özellikle ezbere dayalı veya formül içeren derslerden (örneğin, Kimya, Biyoloji'deki bazı konular veya Edebiyat'taki eser-yazar eşleştirmeleri gibi) kendi hazırladığınız çok kısa tekrar notlarınıza hızlıca göz gezdirebilirsiniz. Yeni bir şey öğrenmeye çalışmaktan veya yoğun ders çalışmaktan kesinlikle kaçının. Amaç sadece hafif bir hatırlama olmalı, zihni yormamak esastır.

Unutmayın, bu uzun bir maratondu ve artık son adımlardasınız. Kendinize güvenin, sakinliğinizi koruyun ve elinizden gelenin en iyisini yapın. Başarılar dileriz!

Not: Bu yazı kurucumuz Hakan Akçay'ın "YKS Sınavına yaklaşırken, son günlerde ne yapmalı, ne yapmamalı?" videosundan alıntı yapılarak hazırlanmıştır.

YKS sınavından hemen önceki gün ve haftada neler yapmalı neler yapmamalıyız? Hakkında Merak Edilenler: